Рубаі [Амар Хаям] (fb2) читать постранично, страница - 7


 [Настройки текста]  [Cбросить фильтры]

Мастак на скрыжалях лёс павызначыў сам.
* * *
Іх шмат, хто па дарогах дзён пайшоў за небаспад,
Хто з іх вярнуўся, каб сказаў пра ўсё яго пагляд?
На скрыжаванні прагнасці і немачы шануйся,
Не пакідай нічога, бо не вернешся назад.
* * *
О небасхіл! Хто ў злосці за цябе люцей?
Несправядлівасць цэніш ты, як ліхадзей.
Калі б, Зямля, твае рассекчы грудзі, ў іх бы
Знайшлося шмат каштоўных камянёў — людзей.
* * *
Хаям! Нашто так бедаваць з-за грэху?
Малы, вялікі — гэта варта смеху!
Як грэху не было б, навошта дараванне?
Выходзіць, дараванню грэх на ўцеху.
* * *
Перш чым цябе глыне няшчадны вір,
Скажы віна прынесці, о кумір.
Не золата ты, дурань бесклапотны,
Навошта з-за цябе трывожыць жвір.
* * *
Будзь вясёлы, прывыкай да страт,
Зор яшчэ на небе ўзыдзе шмат.
І цагліны з праху твайго рупна
Пакладуць у сцены іншых хат.
* * *
Небасхіл — толькі пояс на знясіленым целе,
А Джэй хун — толькі след нашых слёз, што цяплелі,
Пекла — толькі іскрынка ўздыхаў нашае марнаты,
Рай — імгненне адно нашай мулкай пасцелі.
* * *
І я ў ганчарню завітаў, як на базар.
Маўклівы ўбачыў там і гаваркі тавар,
Дзве тысячы збаноў, і закрычаў адзін з іх:
«Дзе пакупнік? Дзе прадавец? І дзе ганчар?»
* * *
Кароны і вянцы з іх гулам я прадаю,
Чалму за флейту з гукам чулым я прадаю,
Ружанец — войска пасланцоў нябёсаў
За піялу віна агулам я прадаю.
* * *
О кон! Ты гвалт узносіш над усім,
Там, дзе прыгнёт і здзек, жывеш ты ў доме тым.
Сумленным дорыш боль, нягоднікам — раскошу.
Няздатны, ты аслеп ці звар’яцеў зусім?
* * *
І ад усіх людзей ахоўвай тайну храма,
І ад усіх зладзюг, іх дух не ўпусціць брама,
Што творыш з боскімі стварэннямі, зірні,
І ад усіх людзей чакай таго ж таксама.
* * *
Зайшоў сп’яна ў вінарню ўчора я ўначы,
Там збан трымаў схмялелы старац на плячы.
Спытаў я: «Ці табе, Тварэц, не сорам?»
А ён: «Бог літасцівы, пі віно й маўчы!»
* * *
Лазы дзявоцкую цнатлівасць не крані,
Лі кроў, сячы пакайных сэрцаў карані.
Залі зямлю крывёй дзвюх тысяч крывадушных,
Ды ні глытка віна на дол а ні ліні.
* * *
Як душы скінуць цела апранаху,
Прах іншых пойдзе на магілы ў страху.
А потым цэглу іншым для магіл
Таксама з нашага сфармуюць праху.
* * *
Кажуць: «Людзі — паборнікі строгай маралі,
Уваскрэснуць такімі, якімі сканалі».
І таму мы з віном і з каханкай заўжды,
Каб такімі ўваскрэснуць, сканаўшы без жалю.
* * *
Мне вядомы жыцця і нябыту спадман,
Мне вядомы вяршынь і далінаў туман.
Хай за веды пры гэтым мне сорамна стане,
Як апроч хмельнаты іншы ведаю стан.
* * *
Гэта чара — ёй розум пашану дае,
Лоб з любоўю святою цалуе яе.
А ганчар лёсу гожую чару такую,
Сам стварыўшы, аб дол на кавалачкі б’е.
* * *
Раз, кажуць, будуць гурыі, і рай,
І мёд, і чыстага віна праз край.
Не грэх цяпер віну і любым пакланяцца,
Бо ўрэшце мы ў той самы прыйдзем край.
* * *
А мне б купіць праснак пшанічны на таргу,
Віна два маны, барановую нагу
І сесці з любай у руінах, — гэткай асалодай
Султан не можа цешыцца, а я магу.
* * *
Ганебна імем слынным высіцца над светам,
Саромецца бяды пад небасхілам гэтым.
Ад соку вінаграднага п’янюткім быць
Лепш, чым праславіцца зняможаным аскетам.
* * *
Мне раяць: «Меней пі, бо ты — мужчына!
Прычына ў чым, што п’еш віно няспынна?»
«Прычына — любы твар і раніцы віно.
Разваж, ці ёсць больш важкая прычына?»
* * *
І сэрца кожнае, палоненае ёй, —